W co wierzyli Unitarianie Uniwersaliści?

Mimo, że ankieta przeprowadzona została prawie dekadę temu, to jej wyniki nie powinny specjalnie odbiegać od poglądów prezentowanych przez dzisiejszych UU.

Czas na podsumowanie wyników ankiety, udostępnionej od ponad miesiąca. Warunki techniczne jakim dysponuje oprogramowanie strony pozwoliły na wybór tylko jednej z jedenastu możliwych odpowiedzi. Dlatego też obraz ideowy uczestników nie jest pełny, ale czy taka „pełna”  i wnikliwa ocena byłaby nam do czegoś potrzebna?

Ponadto sama liczebność próby jak i gości na stronie sprawia, ze nie jest to badanie statystyczne, a raczej próba ustalenia postawy ideowej w oparciu o jedno pytanie.

Pytania do ankiety zaczerpnięte zostały z biuletynu Quest wydawanego przez kongregację CLF ( Chuch of Langer Fellowship ) , która grupuje tych członków UUA, którzy znajdują się w diasporze, rozrzuceni po świecie lub zamieszkali w oddaleniu od fizycznie istniejącej kongregacji w USA. Obecnie jest to „internetowa” kongregacja, a więc coś nawet z tego powodu nam bliskiego.

Uzupełniłem tamten zestaw pytań o jedno odnoszące się do tzw. Unitarian biblijnych, występujących w Polsce – jednak odpowiedzi dla nich właściwej było zero.

A. Dla 3 osób Bóg jest wszechogarniającym istnieniem, co oznacza, że wszystko co istnieje jest Bogiem, który nie jest osobą. Nazwijmy ten pogląd „panteizmem”

B. Dla kolejnych 3 osób Bóg jest stwórcą i siłą nadającą porządek światu. Jest to pogląd zwany teizmem naturalistycznym.

C. Dla 2 osób rozum i wolna wola sprawia, ze sami jesteśmy odpowiedzialni za nasze postępowanie, którego naczelnym dobrem  jest uszanowanie godności innych. Pogląd, który określono jako humanizm, decyduje rozum (otrzymany od Boga lub nie ) , wolna wola i godność i dobro człowieka

D. Dla jednej osoby najbliższe było stwierdzenie, ze etyczne postępowanie kształtowane jest przez wielu nauczycieli zależnie od miejsca i czasu. Nazwijmy go religią etyczną, niezależną od konkretnej tradycji religijnej, swego rodzaju element uniwersalistyczny.

Odpowiedzi B+ C Teistyczny humanizm na bazie Boga bezosobowego jest najbardziej popularny wśród członków CLF, a także u nas 5 na 9 odpowiedzi. Odpowiedź A, ze Bóg znajduje się we wszystkim, ze zawiera w sobie wszechświat i jest ponad nim, to pogląd najbliższy Karolowi Gryczowi – Śmiłowskiemu podzielany przez co 3 osobę z klikających w ankietę. Odpowiedź D podzielana przez 1 respondenta ma charakter uniwersalistyczno- humanistyczny.

Wyniki naszej ankiety dopuszczają równocześnie możliwość istnienia wśród ankietowanych od 0 do 3 ateistów lub agnostyków.

Tak więc wyniki ankiety na naszej stronie nie odbiegają, ale są bardzo zbliżone do tych jakie kilka lat temu    ogłoszono w Quest, a więc dotyczącej członków CLF.

Tam przeważa humanizm teistyczny (B+C) i humanizm nieteistyczny (A+C) podobnie jak w naszych wynikach. Wbrew pozorom wśród amerykańskich Unitarian – Uniwersalistów agnostycy i ateiści stanowią grupę nieliczną, ale akceptowaną.

Może wydawać się dziwne np. obserwatorom z Polski, ze ateiści i agnostycy stanowią znikoma mniejszość, skoro sam kościół jest takim „towarzystwem wzajemnej adoracji” jak nazwał go na swojej stronie pewien kolega z Bydgoszczy, a są i inni, którzy twierdzą, ze współcześni UU zdradzili….. swoich poprzedników i nauczycieli, w tym Jezusa.

Otóż do grupy ateistów i agnostyków  podświadomie zaliczani są wszyscy podważający czy odrzucający dogmaty chrześcijańskie, a w Polsce wpojone przez kościół rzymsko- katolicki. Bez biblii, a także trójcy, boskości Jezusa i pochodnych ( zmartwychwstanie, grzech pierworodny ), piekła, nieba , grzechu itp. nie ma Boga, nie ma nawet religii w podświadomości przeciętnego Polaka.

Jakże często możemy spotkać ludzi dla których naturalna jest sekwencja pytań:

Nie byłeś spowiedzi? Nie wierzysz w Boga?

Nie byłeś u komunii? Nie wierzysz w Boga?

Przy tym uczynię zastrzeżenie, że nie wartościuję wiary w Boga lub jej braku, nie jest lepszy teista od agnostyka czy ateista od mistyka.

Dziękuję za udział w ankiecie

Jaromirski