szeroko

test1

Unitariański Kościół Siedmiogrodu- Trocko

Unitariański Kościół Siedmiogrodu (oryginalna nazwa: Erdélyi Unitárius Egyház, angielska: The Unitarian Church of Transylvania) -- jeden z kościołów protestanckich w Rumunii, zrzeszający ok. 80 000 wiernych pochodzenia węgierskiego, głównie rolników i mieszkańców miast (co sprawia, że Siedmiogród jest największym skupiskiem unitarian w Europie i drugim na świecie). Należy do ICUU (Międzynarodowej Rady Unitarian i Uniwersalistów).
Zarząd i administracja Kościoła wygląda podobnie jak w węgierskim odpowiedniku. Kościół dzieli się na 125 parafii gdzie urzędują duchowni i 50 wspólnot (filiałów), zrzeszonych w 5 dystryktów. Siedziba znajduje się Kolozsvár.


Siedmiogrodzka Seklerszczyzna to dziś największe skupisko Unitarian na kontynencie europejskim i drugie (po USA) na świecie. Nowożytny unitarianizm rozpropagował w Królestwie Węgierskim kalwiński pastor Ferenc Dávid, który od 1555 roku pełnił funkcję biskupa Transylwanii. W roku 1564 został kaznodzieją księcia Jana II-go Zygmunta Zapolyi (syna Izabelli Jagiellonki i Jana Zapolyi) - jedynego władcy europejskiego, który wyznawał unitarianizm. Rozkwit idei unitarianizmu zagwarantował tzw. Traktat z Tordy (rum. Turda) z 1568 roku, przyznający równouprawnienie katolicyzmowi, kalwinizmowi, luteranizmowi i unitarianizmowi. Przez historyków węgierskich dokument traktowany jest jako pierwszy dojrzały wyraz idei nowożytnej tolerancji religijnej. Warto pamiętać, że poza traktatem znalazły się - ledwie tolerowane - duże liczebnie grupy wyznawców judaizmu, prawosławia (Rumuni) i islamu. Dobrą passę dla unitarianizmu kończy objęcie siedmiogrodzkiego tronu przez zagorzałego katolika Stefana Batorego. Batory- "inkwizytor" zakazał budowy nowych gmin, zlikwidował wszystkie unitariańskie drukarnie, zabronił jakichkolwiek innowacji religijnych, wyrzucił unitarian z dworu, w końcu zakręcił kurek z centralnymi funduszami. Wtedy też rozpoczął się proces obwarowywania świątyń unitariańskich. Jednak “suche lata” dla Unitarian czasów rządów katolickich Batorych okazały się niczym przy atmosferze, jaką zrodziło przejęcie tronu przez kalwińskich Bethlenów. Unitarianom zgotowano stosy, masowe egzekucje i lata szykan.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz