Bez Dogmatów

Modlitewnik Arjanki Bakałarz Krzysztofa Lubienieckiego Pierwszą postacią, jaką spotykamy na kartach polskiego arjaństwa, jest kobieta. Tą pierwszą zwiastunką, a zarazem męczenniczką tego wyznania 1miała być Malcherowa Zalaszowska, co w r. 1539 na rynku krakowskim weszła na stos "tak śmiele jako na wesele". Jak pisze w Kronice świata Marcin Bielski, częścią przez białogłowy, częścią przez żydy namówiona, chrześcijańską wiarą wzgardziła, wybrawszy sobie wiarę mieszaną, trzymała i z tą i ową, zwłaszcza żydowską, jako nieustawiczną". Ze słów Bielskiego wynikałoby, że białogłowom polskim podobała się wiara "nieustawiczna", wiara zmienna, nieokiełzana, wiara, która dawała upust gonitwie za czemś modnem, nowem, niezwykłem. Jak przypadała im do gustu moda i krój sukien włoskich, tak również miały upodobanie w modnych doktrynach, które do Polski przywieźli tacy Włosi, jak Ochino, Blandrata, Lizmanin, Negri, Alciati, Gentile. W istocie współcześni ewangielicy...